5 Αυγ 2024

Η Απόβαση στη Νορμανδία και η Σάμος 80 χρόνια μετά… - Γράφει ο Γιακουμής Ι. Αμυρσώνης

Φέτος, το 2024, ολόκληρη η ανθρωπότητα τίμησε τα 80 χρόνια από την 6η Ιουνίου του 1944, που ξεκίνησε η μεγαλύτερη απόβαση, η επονομαζόμενη D-Day, στα παράλια της Γαλλίας της περιοχής της Νορμανδίας, όπου οκτώ συμμαχικά κράτη ενάντια στον χιτλερικό ναζισμό.

Στην αποβίβαση, στην πραγματική κόλαση όπως μου την περιέγραψαν οι επιζώντες συχωριανοί μου, συμμετείχαν 162.000 στρατιώτες που αποβιβάστηκαν, έχοντας την πρώτη ημέρα 4.414 φονευθέντα θύματα. Αναφέρονται ότι ήταν 7.000 πλοία, που συμπεριελάμβαναν πολεμικά, αποβατικά και μεταγωγικά. Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν δύο πολεμικά και πέντε μεταγωγικά. Τα δύο πολεμικά πλοία ήταν οι Κορβέτες «ΤΟΜΠΑΖΗΣ» και «ΚΡΙΕΖΗΣ». Επίσης συμμετείχαν 13.000 αεροσκάφη. Στην φετινή επέτειο των 80 χρόνων παρευρέθηκαν και τιμήθηκαν οι τελευταίοι ακόμη επιζώντες βετεράνοι του Β΄ Π.Π. περί τα 200 άτομα άνω των 95 χρονών μέχρι και τα 104. 


Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι αυτοί είναι οι πραγματικοί ήρωες που πολέμησαν για την ελευθερία της ανθρωπότητας και την Δημοκρατία, που αγωνίστηκαν επί χρόνια σε απάρνηση ακόμα και της ζωής τους και της σωματικής τους ακεραιότητας για να είμαστε εμείς ελεύθεροι, το κράτος μας ακέραιο και να ζούμε δημοκρατικά, θανατώνοντας τον ναζισμό.

Το άρθρο αυτό το γράφω, πρώτον, ως συμπλήρωμα του πρώτου που είχα δημοσιεύσει πριν πέντε χρόνια στο «Σαμιακόν Βήμα» και συγκεκριμένα στο φύλλο 4188, 13/7/2019 (επαναδημοσιεύουμε στο φύλλο που κρατάτε στα χέρια σας). Αυτή είναι οι πραγματικοί ήρωες και όχι αυτοί που βάζουν ένα γκολ και τους ονομάζουμε ήρωες.


Δεύτερον, όχι μόνο για να τιμήσουμε τους προαναφερόμενους συγχωριανούς μου ήρωες αλλά για να προσθέσω στους τρεις αρχικά αναφερόμενος και έναν τέταρτο, που μαθεύτηκε ύστερα από την συνεχιζόμενη έρευνα, τον Γεώργιο Γεωργούδη, ένα από τα εννιά παιδιά πολυμελούς οικογένειας. 

Γεώργιος Γεωργούδης

Επίσης στα 165 άτομα που αναφέρω ότι έλαβαν μέρος στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο να συμπληρώσω ότι συνεχίζοντας την έρευνα ανακάλυψα ότι έφτασαν τον αριθμό 180 άτομα, ενώ δυστυχώς απεβίωσε και ο τελευταίος επιζών πολεμιστής, ο Γεώργιος Χατζηγιάννης.

Θα χαρακτηριζόμασταν αχάριστοι εάν δεν εκτιμούσαμε τις ψυχές τους και η αχαριστία ίσως είναι η μεγαλύτερη ανθρώπινη αμαρτία. Ας είναι, μακριά από εμάς. Είναι ευκαιρία να φέρουμε στη μνήμη μας τους ήρωές μας, τα πρότυπα ανδρείας και τότε βάζουμε υγιείς βάσεις για το μέλλον της χώρας.

Κοκκάρι Σάμου, 6 Ιουνίου 2019

Η Απόβαση στη Νορμανδία και η Σάμος


Φέτος στις 6 Ιουνίου 2019 κλείνουν 75 χρόνια από τη μεγαλύτερη απόβαση που έχει γίνει ποτέ στον κόσμο. Έγινε η τελετή μνήμης εκείνης της απόβασης των συμμάχων και συμπολεμιστών της ηρωικής μάχης, που το νικηφόρο αποτέλεσμα έκλινε την ζυγαριά προς την πλευρά της Ελευθερίας, της Ειρήνης, της Δημοκρατίας έναντι του ναζισμού και του φασισμού.

Στην τιμητική εκδήλωση για την επέτειο της απόβασης της Νορμανδίας παρευρέθηκαν οι αντιπρόσωποι των συμμαχικών δυνάμεων που έλαβαν μέρος στην βασική αυτή μάχη, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ κύριος Τραμπ, η βασίλισσα Ελισάβετ, ο κύριος Μακρόν, η κυρία Μέι, ο Πρίγκιπας Κάρολος, όπως επίσης ο Πρόεδρός μας κύριος Παυλόπουλος και πολλοί άλλοι επίσημοι προσκαλεσμένοι, οι οποίοι συνεστιάστηκαν με τους υπερήλικους εναπομείναντες βετεράνους του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μάλιστα δύο βετεράνοι αλεξιπτωτιστές επανέλαβαν την ηρωική ρίψη με αλεξίπτωτο, όπως πριν 75 χρόνια που περνούσανε ανάμεσα από χιλιάδες ναζιστικές σφαίρες, που ήθελαν να στερήσουν από τους λαούς της Ευρώπης την λέξη ελευθερία. Κατά τις εορταστικές εκδηλώσεις ο κύριος Τραμπ στο λόγο του μεταξύ άλλων θα απαγγείλει την προσευχή του τότε προέδρου της Αμερικής, Ρούσβελτ, για τους στρατιώτες που ετοιμαζόταν να αποβιβαστούν στις ακτές της Νορμανδίας, εμψυχώνοντάς τους με την θεϊκή ανωτέρω δύναμη. Σ’ αυτή την παγκόσμια επίλεκτη πολιτική ομάδα ήταν και ο πρόεδρος της ελληνικής Δημοκρατίας κύριος Προκόπης Παυλόπουλος, που καλό είναι να διαβάζουμε τα λόγια του στους μεγάλους της γης, μια που οι καταστάσεις δεν είναι και τόσο ευχάριστες και καλά είναι οι παλαιοί συμπολεμιστές και σύμμαχοι να μην ξεχνούν τις μεγάλες προσφορές της Ελλάδος γενικά στο ανθρώπινο γένος. «Η ιστορική από κάθε άποψη επιχείρηση της απόβασης στην Νορμανδία ήταν έργο της στενής συνεργασίας των διψασμένων για ελευθερία και δημοκρατία των λαών της Ευρώπης με τις Ηνωμένες πολιτείες της Αμερικής. Αυτή η συνεργασία είναι επίκαιρη και αναγκαία, αν αναλογιστούμε τι συμβαίνει σήμερα στον πλανήτη. Μέσω αυτής πρέπει για μια ακόμη φορά να υπερασπιστούμε σε όλο τον κόσμο την ειρήνη, την ελευθερία και τη δημοκρατία. Και κάθε μία πλευρά αναλαμβάνει τις ευθύνες της απέναντι σε αυτό το ιστορικό χρέος», ανέφερε ο κ. Παυλόπουλος.

Σπεύδω να προλάβω το ερώτημα των αναγνωστών αυτού του άρθρου. Τι σχέση έχει ο Γιακουμής Αμυρσώνης, ο γεωπόνος με τις γνωστές του γνώσεις πάνω στις ορχιδέες, στα νερά και στα βιολογικά προϊόντα με τα στρατιωτικά και επί του προκειμένου με την απόβαση της Νορμανδίας; Και απαντώ ότι εάν οι υποχρεωτικές σπουδές κράτησαν πέντε χρόνια στην Γεωπονική επιστήμη, κάποια βασικά μας άφησε η 28μηνη θητεία στο στρατό και μεταξύ των άλλων να εκτιμώ αυτούς που πολέμησαν, τόσο αυτούς που σκοτώθηκαν αλλά και αυτούς που πολέμησαν επί 5 και 6 χρόνια στο Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο για να ´μαστε εμείς ελεύθεροι από τους ναζί και τους φασίστες. Αυτός είναι ο λόγος που με έκανε να γράψω αυτές τις λίγες γραμμές, βλέποντας να τιμάται κάθε χρόνο η μάχη αυτή που υπήρξε σταθμός στην εξέλιξη της παγκόσμιας ιστορίας και να τιμούν οι μεγάλοι της γης τόσο τους νεκρούς όσο και τους ζώντες επιζήσαντες εκείνων των ημερών της κολάσεως. Θεωρώ υποχρέωσή μου να κάνω ένα μνημόσυνο (δηλαδή να φέρω στη μνήμη μας αυτό σημαίνει μνημόσυνο και καλά είναι να μην συνδυάζουμε την λέξη μνημόσυνο μόνο με την εκκλησιαστική εκδήλωση, και με τα κόλλυβα), σε κάποιους συγχωριανούς μου που έλαβαν μέρος στην ηρωική αυτή μάχη που κράτησε μερικές εβδομάδες. Μια μάχη που δεν ήξερες για το επόμενο λεπτό εάν θα ήσουνα ζωντανός ή σκοτωμένος, αφού οι σφαίρες έπεφταν σαν βροχή και το διπλανό καράβι ή επήρχετο έκρηξη και δεν απόμεινε κανείς, ή έπιανε φωτιά κάνοντας να φεγγοβολάει το πέλαγος κάνοντας τη νύχτα μέρα και να σου έρχονται από το γειτονικό βουλιαγμένο καράβι συνάδελφοι, άλλοι τραυματισμένοι άλλοι αιμοραγούντες και άλλοι ετοιμοθάνατοι.

Ναι θέλω να φέρω στη μνήμη μας τρία άτομα συγχωριανών μου, τρεις ναύτες που πολέμησαν εκείνη την περίοδο απαρνούμενοι την ίδια τους τη ζωή, για να ΄μαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι. Αυτοί ήταν οι Γαρουφαλής Ανδρέας, Λάσκαρης Ηλείας και Μοσχούς Παναγιώτης. Εδώ και δεκαετίες είχα την ιδέα όταν τύχαινε να κουβεντιάζω πότε με τον έναν και πότε με τον άλλον σε διάφορες συναντήσεις, ιδίως σε καφενεία, σε διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις, να κρατάω σημειώσεις των διηγήσεών των που άλλοι μεν τα διηγιόνταν με ευχαρίστηση, άλλοι με πικρία, άλλοι δε καθόλου, γιατί δεν ήθελαν να τους έρχονται στο νου στιγμές απάνθρωπες που έζησαν.

Όλοι τους δικαιολογημένοι. Άλλοι δε είχαν το χάρισμα της καλής διήγησης και της καλής ενθύμησης, που έπαιρνα πληροφορίες όπως ο Γιώργος ο Καζόγλου και αυτός του ναυτικού που όμως δεν έλαβε μέρος στην απόβαση της Νορμανδίας. Ήταν και άλλοι, 42 μέλη των ελληνικών πολεμικών πλοίων, χωριανοί μου, που δεν έλαβαν μέρος στην απόβαση της Νορμανδίας, που εκπλήρωναν όμως αποστολές εντός της Μεσογείου, γιατί ακόμη οι Γερμανοί δεν την είχαν εγκαταλείψει.


Μου διηγούταν ο Ανδρέας Γαρουφαλής (φωτ Νο1). «Όταν αφήσαμε τη Μεσόγειο και περάσαμε το Γιβραλτάρ, βρεθήκαμε σε λίγο σε έναν τόπο που για χιλιόμετρα δεξιά κι αριστερά έβλεπες καράβια. Προχωρούσαμε, προχωρούσαμε και συνέχεια βλέπαμε καράβια». Να, μου λέει, «σαν και να πας από το Βαθύ μέχρι την Ικαρία και πιο πέρα και να βλέπεις όλο καράβια». Τελικά μαθαίνουμε σήμερα ότι τα καράβια διαφόρων τύπων που έλαβαν μέρος στη μάχη αυτή, ήταν στο σύνολο 7.000 σε μια ακτογραμμή 100 χιλιομέτρων στις ακτές της Νορμανδίας «Αντιληφθήκαμε το τι πρόκειται να συμβεί» λέει ο Αντρέας, «γιατί είχαν λάβει μέρος και σε άλλες μεμονωμένες επεμβάσεις με νηοπομπές ή και σε μικρά κομβόγια που συνόδευαν άλλα καράβια δεχόμενη επιθέσεις από τα γερμανικά Στούκας και ανταπέδιδαν πυρά. Εδώ όμως τα πράγματα τελείως διαφορετικά». Ούτε και εγώ μπορούσα να αντιληφθώ το μέγεθος της επιχείρησης, όταν μου είπε ότι «ήταν αμέτρητα ίσως και χιλιάδες τα καράβια που έβλεπαν στο βάθος του ορίζοντα». Θυμάμαι τον είχα ρωτήσει γιατί την είχαν ονομάσει μεγαλύτερη μέρα του πολέμου. Ο Αντρέας ένας έμπειρος της ζωής, αγρότης στο επάγγελμα, μυαλό ξυράφι, και μνήμη απείραχτη, του δημοτικού, μέλος οκταμελούς οικογένειας διηγούταν το κάθε συμβάν με λεπτομέρεια και πνευματική γαλήνη. Θα μου πει. «Για μερικές ημέρες ήταν μόνο μέρα από τις λάμψεις των κανονιών των οπλοπολυβόλων, τις εκρήξεις των βομβών, αλλά και τα πολλά καράβια που χτυπούσε ο εχθρός και καίγονταν φωτίζοντας την νύχτα το πέλαγος της Μάγχης. Ήμασταν νηστικοί δεν είχαμε όρεξη ούτε για φαγητό, ούτε για νερό, ο ύπνος ανύπαρκτος γιατί δεν ήξερες εάν το επόμενο λεπτό θα είχες πάρει το δρόμο του αιώνιου ύπνου. Σε αυτή την κατάσταση μεταξύ ζωής και θανάτου έπρεπε να εκτελείς τις εντεταλμένες εργασίες, τις διαταγές των αξιωματικών, ο καθένας άψογα, να τεντώνεις τα αυτιά, να διακρίνεις τις εντολές των αξιωματικών και αν χρειαστεί να κάνεις τη δουλειά που έκαναν οι άλλοι δύο συγκάτοικοι που είχαν τραυματιστεί, διερωτώμενος πότε και εγώ θα είμαι πλαγιασμένος και όχι όρθιος. Τα μάτια έτρεχαν από τους καπνούς και η ανάσα δύσκολη από το πολύ καπνό». Αμέτρητες οι διηγήσεις και πολλές οι ενθυμήσεις που δεν είναι δυνατόν στην παρούσα επιστολή – μνημόσυνο να αναφερθώ.


Συνυπηρέτησε στο ίδιο πλοίο με τον έτερο συγχωριανό Παναγιώτη Μοσχού (φωτ. Νο 2) που και από αυτόν έχω γράψει πολλές διηγήσεις. 


Η τρίτη φωτογραφία είναι αναμνηστική του πληρώματος. Για τον τρίτο συμμετέχοντα στην ηρωική αυτή μάχη τον Ηλία Λάσκαρη (φωτ. Νο 4), τον άριστο αυτό σκοπευτή που επί τέσσερα χρόνια ήταν στα μυδράλια διαφόρων πλοίων, με μια βαλίτσα τιμητικά διπλώματα και μετάλλια, θα χρειαστούν πολλές σελίδες να γραφούν οι πράξεις του και τα κατορθώματά του. 


Η πέμπτη φωτογραφία είναι όταν πριν πέντε χρόνια συνοδευόμενος από το γαμπρό του Ευτύχη Αθανασίου, ήταν από τους τιμώμενους εν ζωή συγχωριανούς μου που τιμήσαμε σε συνεργασία με την εκκλησία εν συνόλω 12 που από τους 12 τιμηθέντες επιζώντες του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου, σήμερα ζει και κυκλοφορεί ακμαιότατος μόνο ένας ο Γεώργιος Χατζηγιάννης. Πολέμησε στις μάχες της Ιταλίας – Ρίμινι. 


Οι άλλοι 11 ακολούθησαν τον βιολογικό νόμο της ζωής. Επ’ ευκαιρία να πω ότι κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, από το χωριό μου το Κοκκάρι έλαβαν μέρος 165 βλαστάρια, υπηρετούντες στο πεζικό, ναυτικό, αεροπορία, υποβρύχια και από τα παγωμένα βουνά της Αλβανίας έως το Ρούπελ, στο Ελ Αλαμέιν, στο Ρίμινι και με τα καράβια οργώνοντας την ναρκοθετημένη Μεσόγειο, έως και την απόβαση της Νορμανδίας.


Εδώ κλείνω το μνημόσυνο -ενθυμίσεις- για τους συγχωριανούς μου που έλαβαν μέρος στην ιστορική αυτή απόβαση, σταθμό για την ελευθερία του πολιτισμένου κόσμου.


Υ.Γ. Νο 1 Κάθε φορά που γράφω τέτοιου είδους άρθρα, μου έρχεται στο νου το ίδιο θέμα, το οποίο γράφω αλλά δε βρίσκω ανταπόκριση. Τώρα που άλλαξαν οι πολιτικοί ηγέτες, ίσως βρω ευήκοα ώτα. Μπορούν να καλέσουν εν καιρώ όσους ακόμη είναι εν ζωή πολεμιστές του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και να ‘ναι έμπροσθεν καθήμενοι στην εξέδρα των επισήμων στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940, ως τιμώμενα πρόσωπα.


Υ.Γ. Νο 2 Μία συνεργασία Δήμου, περιφέρειας, εφέδρων αξιωματικών και διαφόρων συλλόγων, μπορούν αυτούς τους ελάχιστους που έχουν απομείνει, στην επέτειο της 28ης Οκτωβρίου να οργανώσουν μία ομιλία, που ο καθένας επιζών πολεμιστής να διηγηθεί ένα συμβάν της πολεμικής του ζωής.

Υ.Γ. Νο 3 Ο σύλλογος εφέδρων αξιωματικών, που προσφάτως εγκαινίασε την στέγη του, που του προσέφερε ο αντιπεριφερειάρχης κύριος Κατρακάζος, μέσω των εφέδρων αξιωματικών που προέρχονται από όλα τα χωριά της Σάμου, μπορεί να περισυλλέξει συμβάντα από τους ζώντες πολεμιστές ή και ιστορίες από παιδιά πολεμιστών που τους είχαν διηγηθεί συμβάντα ηρωικά, που δεν είναι για να ξεχαστούνε, διότι αυτά αποτελούν τεκμήρια της πραγματικής ιστορίας.

Γιακουμής Ιωάννου Αμυρσώνης
Γεωπόνος-Έφεδρος Λοχαγός


Από την έντυπη έκδοση του «Σαμιακού Βήματος»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

ΓΡΑΨΟΥ ΚΑΙ ΕΣΥ ΣΤΑ ALERTS ΤΟΥ ΣΑΜΙΑΚΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ

Δώστε μας ένα Email σας για να μαθαίνετε πρώτοι τι συμβαίνει

* indicates required