«Η Ικαρία άντεξε και τον κορωνοϊό - Στο 25% η θνησιμότητα σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα»

Χριστόδουλος Στεφανάδης

Επιστημονική μελέτη του βουλευτή Σάμου, καθηγητή Καρδιολογίας Χριστόδουλου Στεφανάδη, στην οποία συμμετείχε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, καθηγητής Θεοκλής-Ηλίας Ζαούτης, έδειξε ότι στο νησί από Covid πέθαναν 3 υπερήλικες άνω των 90 ετών, όταν τα ποσοστά σε ολόκληρο τον κόσμο ήταν αναλογικά πολύ πολλαπλάσια.

«Μπλε Ζώνες» είναι ο επίσημος όρος για πέντε περιοχές του πλανήτη, των οποίων οι κάτοικοι που αγγίζουν ή ξεπερνούν τα εκατό χρόνια ηλικίας είναι συγκριτικά πολύ περισσότεροι από ότι σε οποιεσδήποτε άλλες περιοχές του κόσμου.

Ως Μπλε Ζώνες έχουν χαρακτηριστεί η Σαρδηνία στην Ιταλία, η Λόμα Λίντα στην Καλιφόρνια, η Νικόγια στην Κόστα Ρίκα, η Οκινάουα στην Ιαπωνία και η Ικαρία στην Ελλάδα. Ως αποτέλεσμα, το νησί του Ικάρου πρωταγωνιστεί στο προσκήνιο της διεθνούς έρευνας για τους παράγοντες εκείνους που προάγουν τη μακροβιότητα και μειώνουν σημαντικά την εμφάνιση των Ασθενειών του Γήρατος.

Τα ευρήματα της Ikaria Study

Η πλέον εξειδικευμένη και επίκαιροποιημένη μελέτη για το «φαινόμενο» της Ικαρίας ονομάζεται ‘Ikaria Study’, και έχει δημιουργηθεί από μία ομάδα ερευνητών, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Καρδιολογίας Χριστόδουλου Στεφανάδη, στην προσπάθεια να ανακαλυφθούν ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που υπάρχουν σε αυτή την περιοχή και συμβάλλουν στη διατήρηση μίας καλής και ποιοτικής ζωής μέχρι τα βαθιά γεράματα. 

Ειδικά για την Ικαρία, μέσα από την ‘Ikaria Study ’, έχουν εξακριβωθεί και καταγραφεί οι Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου, όπως η μεσογειακή διατροφή, η μειωμένη κατανάλωση θερμίδων, η συστηματική ασκηση κ.α., αλλά και οι Μη Τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου, όπως το γονιδιακό υπόστρωμα, ειδικοί περιβαλλοντολογικοί παράγοντες και άλλοι. Μία από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις που προέκυψε από αυτή την έρευνα, αφορά στο ενδοθήλιο των αρτηριών των κατοίκων της Ικαρίας, το οποίο με μετρήσιμους δείκτες, είναι πιο “υγιές” σε σύγκριση με τον μέσο όρο του Ελληνικού πληθυσμού.

Covid-19 και θνησιμότητα στην Ικαρία – Η νέα ανακάλυψη

Μία πολύ σημαντική πρόσφατη επιστημονική μελέτη  φέρνει ξανά στο προσκήνιο το νησί της Ικαρίας, και σχετίζεται άμεσα με το ενδοθήλιο των Ικαρίων, αφού, όπως παρατηρήθηκε, ένα υγιές ενδοθήλιο δε συμβάλλει μόνο στην επίτευξη μίας υγιούς μακροημέρευσης αλλά σχετίζεται άμεσα με τα ποσοστά θανάτων από την νόσο Covid-19.

Συγκεκριμένα, πρόσφατη σημαντική μελέτη που πραγματοποιήθηκε με στοιχεία του Ε.Ο.Δ.Υ. υπό τον καθηγητή Χριστόδουλο Στεφανάδη, στην οποία συμμετείχε και ο Πρόεδρος του Οργανισμού, καθηγητής Θεοκλής Ζαούτης ,και που δημοσιεύθηκε σε διεθνές ιατρικό περιοδικό, έρχεται να αποκαλύψει ότι τα ποσοστά θνησιμότητας από την νόσο Covid-19 στην Ικαρία, όπως καταγράφηκαν, είναι θεαματικά πιο μειωμένα σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα και τα διεθνή δεδομένα. 

Η έρευνα εξέτασε τα δεδομένα που καταγράφηκαν, από την 26η Φεβρουαρίου 2020 έως τις 31 Ιανουαρίου 2022, συγκρίνοντας τις καθημερινές, εργαστηριακά επιβεβαιωμένες νοσήσεις με Covid-19 στην Ικαρία, καθώς και τους αντίστοιχους θανάτους στο νησί με τις νοσήσεις στην υπόλοιπη Ελλάδα, όπως καταγράφηκαν στα επίσημα αρχεία από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας.
Συγκεντρωτικά, στην Ικαρία, για το προαναφερθέν διάστημα, καταγράφηκαν 1,033 νοσήσεις με Covid-19, οι οποίες αποτυπώνουν το 12,5% του συνολικού πληθυσμού της νήσου. Αναφορικά με την θνησιμότητα που οφείλεται στην Covid-19 τα ευρήματα ήταν ακόμα πιο ενδιαφέροντα, καθώς μόνο τρεις Ικάριοι 90 ετών και άνω κατέληξαν από την νόσο.

Χαρακτηριστικά το ποσοστό θνησιμότητας στην υπόλοιπη Ελλάδα ήταν 12,1 για 1000 νοσήσεις από Covid-19, ενώ στην Ικαρία 2,9 για τον ίδιο αριθμό νοσήσεων. Ακόμα, ένα επιπλέον στοιχείο που αξίζει να αναφερθεί, αποτελεί το γεγονός ότι στην Ικαρία, για το διάστημα που έλαβε υπόψιν η έρευνα, το ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων ήταν το ίδιο με αυτό της υπόλοιπης χώρας.
Η πολύ σημαντική δηλαδή παρατήρηση από αυτή την έρευνα, είναι ότι όχι μόνο τα συνολικά, καθημερινά περιστατικά Covid-19 ήταν εξαιρετικά χαμηλότερα στην Ικαρία συγκριτικά με τα αντίστοιχα περιστατικά στην υπόλοιπη Ελλάδα, με βάση τα επίσημα στοιχεία του Ε.Ο.Δ.Υ., αλλά και οι αντίστοιχοι θάνατοι. Οι επιστήμονες που συμμετείχαν στην έρευνα τονίζουν τον καθοριστικό ρόλο του πιθανότατα διαδραματίζει το ενδοθήλιο για αυτά τα αποτελέσματα που, όπως αναφέρθηκε νωρίτερα, είναι πιο “υγιές” στους κατοίκους της Ικαρίας σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα. 

Covid-19 και υγιές ενδοθήλιο

Ποια είναι η σύνδεση, όμως, της νόσου Covid-19 και του υγιούς ενδοθηλίου και γιατί αυτά τα ευρήματα είναι καθοριστικής σημασίας; Όπως είναι γνωστό, η Covid-19 προσβάλλει το ενδοθήλιο των αρτηριών, ενώ οι πιο σοβαρές λοιμώξεις, που οι ασθενείς είτε χρειάζονται εισαγωγή σε ΜΕΘ είτε καταλήγουν, οφείλονται κατά κύριο λόγο σε επιπλοκές του ενδοθηλίου, καταστρέφοντας κύρια, ζωτικά όργανα, όπως η καρδιά, οι πνεύμονες, το ήπαρ κ.τ.λ.

Ένα υγιές ενδοθήλιο, όπως είναι λογικό, πιθανόν να έχει μεγαλύτερη αντοχή απέναντι στην νόσο και άρα η καταστροφή που μπορεί να προκαλέσει ο ιός μειώνεται σημαντικά, και ως αποτέλεσμα, άνθρωποι με ένα υγιές ενδοθήλιο, χωρίς συνοδά νοσήματα, μπορεί να έχουν λιγότερες πιθανότητες να νοσήσουν βαριά ή να καταλήξουν.
Αυτή η παρατήρηση αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εύρημα, που συμβάλλει στην καλύτερη μελέτη της παθοφυσιολογίας, της πρόληψης και της αντιμετώπισης της νόσου. 

Η έρευνα στο μέλλον

Με αφορμή αυτά τα νέα δεδομένα, η σχέση του υγιούς ενδοθηλίου και της εξέλιξης της νόσου της Covid-19 , θα αποτελέσει ένα ακόμα αντικείμενο έρευνας για την ΄IKARIA STUDY’, η οποία έχει ως στόχο τη διεξοδική, επιδημιολογική μελέτη που αποσκοπεί στη χαρτογράφηση και εξέταση των μοναδικών χαρακτηριστικών του Ικαριακού πληθυσμού και των ιδιαίτερων συνήθειων του, που μπορεί να συνδέονται με την εξαιρετική μακροβιότητα.

Πηγή: protothema.gr