«Τελικά η Σάμος προορίζεται να γίνει νησί σαρκοφάγων ζώων;» - Άρθρο του γεωπόνου Γ. Αμυρσώνη

«Τελικά η Σάμος προορίζεται να γίνει νησί σαρκοφάγων ζώων;», ο τίτλος της επιστολής-άρθρου που θέτει προβληματισμούς για το μέλλον του νησιού. Αρθρογράφος ο γεωπόνος, π. πρόεδρος Κοινότητας Κοκκαρίου, κ. Γιακουμής Ι. Αμυρσώνης.

«Γράφω αυτή την επιστολή αφού έχουν περάσει έξι χρόνια αφότου είχα δημοσιεύσει άρθρο στο «Σαμιακόν Βήμα», στις 3 Φεβρουαρίου 2018, με τίτλο: «Τα θηράματα πριν μισό αιώνα στο Κοκκάρι της Σάμου». Στο άρθρο περιληπτικά ανέφερα τον πλούτο των θηραμάτων πριν μισό αιώνα, που δυστυχώς έχει απομείνει το 10% περίπου και επισήμανα τα αίτια του αφανισμού, μεταξύ των άλλων και αυτό που επήλθε στα θηράματα πέρδικας και λαγού, εξαιτίας της ύπαρξης και προώθησης του αγριόχοιρου, της αύξησης των τσακαλιών και δυστυχώς μεγάλου αριθμού από αγέλες άγριων σκυλιών.

Στα ενδημικά ζώα της Σάμου, που κινδυνεύουν να χαθούν, είναι και ο Σάμιος χαμαιλέοντας, που έχει μειωθεί κατά πολύ. Και αυτός. από τα αυγά του έως το ώριμο ζώο. τυγχάνει μεζές σε όλα αυτά τα σαρκοφάγα ζώα και πουλιά.

Δυστυχώς έτσι εξελίσσεται το νησί, που πριν μισό αιώνα οι λαγοί έφταναν μέχρι τα σπίτια του χωριού και οι πέρδικες έφταναν ακόμη και μέσα στις αυλές των σπιτιών. Τα τσακάλια και τότε ήταν άφθονα και δεν περνούσε βραδιά που να μην ακούμε τα χαρακτηριστικά τους ουρλιαχτά από διάφορες αγέλες και από διαφορετικά σημεία.

Υπήρχε μία απόλυτη βιολογική ισορροπία μεταξύ της σαμιακής πανίδας, παρόλο ότι έμειναν ευχαριστημένοι και οι δεκάδες κυνηγοί με τα πολλά θηράματα, που ικανοποιούσε αυτό που για μερικούς ήταν χόμπι, για άλλους όμως δεν ήταν χόμπι, ήταν τρόπος επιβίωσης. Ένας τρόπος διατροφής κρέατος στα δύσκολα εκείνα μεταπολεμικά χρόνια σίτισης.

Οι δεκαετίες της φτώχιας πέρασαν, το διατροφικό πρόβλημα μειώθηκε έως και εξαλείφθηκε, όμως η γηγενής πανίδα μειώθηκε και τείνει να εξαλειφθεί. Τι φταίει; Πολλοί οι λόγοι. Αυτοκίνητα, αυτόματα όπλα, φυτοφάρμακα, λαθροκυνηγοί με αυτοκίνητα, ακαλλιεργησία, φωτιές. Στα σαρκοφάγα που υπήρχαν, τσακάλια, νυφίτσες, ατσίδια, φίδια και αρουραίοι, αρπακτικά πουλιά, μπούφοι, γεράκια και κουρούνες, προστέθηκαν και τα αγριογούρουνα. Δυστυχώς σ’ αυτά τα χρόνια η εξέλιξη και ο πολιτισμός ανέπτυξε άθελά μας, μέσω της φιλοζωίας, κι έναν άλλο εχθρό, τις αγέλες από γάτες στις γειτονιές και τα εγκαταλειμμένα σκυλιά, που έχουν δημιουργήσει κοπάδια στα δάση και δεν αφήνουν τίποτα από τα ζωικά και ωφέλιμα της σαμιακής πανίδας.

Ο λόγος λοιπόν για τα αδέσποτα γατιά, σκυλιά και τα προωθούμενα αγριογούρουνα.

Η κατάσταση δυστυχώς χειροτερεύει στο Κοκκάρι και απ’ ότι πληροφορούμε σε όλη τη Σάμο. Πέρδικες, που άλλες χρονιές ακουγόταν και φαινόταν, φέτος κανένα σημάδι, και οι τοπικοί – μερικοί κυνηγοί δεν σκότωσαν καμιά. Από τους λαγούς, χάθηκαν τα ίχνη τους. Δυστυχώς εδώ και τρία χρόνια δεν ακούω την άνοιξη το αηδόνι που με την μελωδική φωνή του σου δίνει την εντύπωση ότι ζεις σε παραδείσιο τόπο. Το απροστάτευτο αυτό πουλί, που χτίζει τη φωλιά του σε κουφάλες δέντρων και σε τοίχους, με πολλούς εχθρούς όπως ποντικούς, νυφίτσες, γάτες, φίδια, δυστυχώς έχει και αυτό μειωθεί δραματικά. Ευτυχώς που είναι τα κοτσύφια που φωλιάζουν και μας υπενθυμίζουν ότι ήρθε η άνοιξη.

Δυστυχώς, μέτρα της πολιτείας απόντα. Και όμως, επιβάλλεται η πολιτεία να δράσει άμεσα και αποφασιστικά. Τα γατάκια, όποιος μπορεί να έχει και να τα προστατεύει καλώς. Τα αδέσποτα, περιορισμό. Τα σκυλιά το ίδιο, τα αδέσποτα των πόλεων, περισυλλογή και στις εγκαταστάσεις των αδέσποτων ζώων, τις δε αγέλες του δάσους συνοπτικά εξαφάνιση. Αυτά τα τελευταία δεν έχουν καμία σχέση με τα έμπιστα και φύλακες του σπιτιού σκυλιά, όπως ο πιστός «Άργος» του Οδυσσέα.

Τα αγριογούρουνα αυτά πρέπει να εξαλειφθούν παντελώς. Θα ευχαριστηθεί ο αγροτικός κόσμος και θα σωθεί η τοπική πανίδα. Για αυτά να επιτραπεί η άδεια κυνηγιού όλο το χρόνο, ακόμα και να τα επικηρύξουν. Να ενημερώνεται από τους ζημιωθέντες αγρότες κάποιο υπηρεσιακό τηλέφωνο, που θα έχει άμεση επικοινωνία με τους κυνηγούς. Εν ολίγοις χρειάζεται λίγη οργάνωση για να εξαλειφθεί αυτό το ξενόφερτο καταστροφικό θήραμα, που κάποιοι το τροφοδοτούν για να έχουν να λένε κάποιους κυνηγητικούς θριάμβους, χωρίς να υπολογίζουν τις ζημιές που έχει κάνει στον αγροτικό κόσμο και στο ίδιο το τοπικό θήραμα. Σ’ αυτούς που θα τολμήσουν να φέρουν μικρά ζώα από εκτροφεία, για να εμπλουτίσουν το περιβάλλον, αυστηρές ποινές.

Οι δε κυνηγοί που θέλουν αγριογούρουνα ας κοιτάξουν να δημιουργήσουν ειδικά εκτροφεία. Για τη ζωή των ζώων αυτών υπάρχει η εμπειρία και υπάρχουν και οι προϋποθέσεις και οι νόμοι, και εγχειρίδια και βιβλιογραφία και τοπική τροφή για την εκτροφή των ζώων αυτών (χαρούπια βελανίδια κ.λπ.), που μπορεί να γίνει ένα εν συνεχεία ελεγχόμενο έδεσμα στην τουριστική περίοδο. Αλήθεια, γιατί εκτροφείο αγριογούρουνων και όχι εκτροφείο από ελάφια ή ζαρκάδια;

Για το ενδημικό μας προστατευόμενο τσακάλι, όπως προανέφερα, πριν 50 χρόνια, ζούσε αρμονικά με εκείνη την πληθώρα της άγριας ζωικής ύπαρξης. Τώρα και αυτό αυξήθηκε, οικειοποιήθηκε, πλησιάζει τις παρυφές των πόλεων και των χωριών, τρέφεται από τους ανοιχτούς κάδους των απορριμμάτων, εγκατέλειψε και το δάσος γιατί δεν έχει τίποτα να φάει και εκεί ζουν και τα κυνηγούν οι οργανωμένες αγέλες σκύλων και τα αγριογούρουνα. Ας παραμείνει σε επιτρεπτά ελεγχόμενα όρια, γιατί φοβάμαι ότι θα συμβεί αυτό που αντιμετωπίζουν στο νησί της Ρόδου με τον υπερπληθυσμό των ελαφιών, που δημιουργούν τεράστιες ζημιές στον αγροτικό κόσμο.

Ναι κύριοι διοικούντες, σ’ αυτό τον τόπο θέλει αρετή και τόλμη, όχι μόνο η ελευθερία αλλά και η φιλοζωία. Η πολιτεία προσφάτως έλαβε μέτρα για τα κατοικίδια ζώα συντροφιάς, δεν είδα όμως να λαμβάνει παράλληλα μέτρα για τα άγρια και απροστάτευτα ζώα στο φυσικό τους περιβάλλον, εκεί που έζησαν επί χιλιετηρίδες. Επίσης, για τους φυσιολάτρες και ζωόφιλους που κατοικούν στην ύπαιθρο και στην επαρχία και θέλουν και αυτοί να απολαύσουν την ομορφιά του κάθε είδους ζώου. Όχι δύο μέτρα και δύο σταθμά. Έχετε αρμοδιότητες και υποχρεώσεις και αρμοδίους και αρμόδιες καλοπληρωμένες υπηρεσίες. Δραστηριοποιήστε τες. Ήδη κράτη ευρωπαϊκά έχουν πάρει ριζικές αποφάσεις να μειώσουν τον πληθυσμό κάποιων σαρκοφάγων ζώων που ζουν εις βάρος των φυτοφάγων και καταστρέφουν την πανίδα του τόπου τους θανατώνοντάς τα. Μη φοβάστε, δεν θα είσαστε πρωτοπόροι σε ριζικές αποφάσεις, επιφέροντας κάποια ισορροπία στην πανίδα του νησιού. Επιβάλλεται να σταματήσουμε τη «συνταγή» όπου η Σάμος θα καταλήξει να δημιουργηθεί και να χαρακτηριστεί ως νησί σαρκοφάγων.

Ο γεωπόνος Γιακουμής Ι. Αμυρσώνης

Ας σκεφτούμε τι μπορεί να συμβεί από αυτά τα σαρκοφάγα ζώα, και εννοώ αγριογούρουνα και αγέλες σκύλων, σ’ αυτούς τους περιπατητές τουρίστες που εκατοντάδες κυκλοφορούν οδοιπορικά, αλλά και αυτούς που μετακινούνται με τα αυτοκίνητα. Έχουμε πολλές περιπτώσεις που αγέλες σκύλων επιτίθενται σε ανθρώπους, σε αυτοκίνητα καθώς επίσης και επικίνδυνες εμφανίσεις αγριογούρουνων σε ντόπιους που εργάζονται στον αγροτικό τομέα.

Και φυσικά απευθύνομαι στους προεκλογικά ευαίσθητους υποψηφίους όλων των πολιτικών τίτλων και όλων των πολιτικών χρωμάτων, που υπόσχονται πολλά και διάφορα, όμως περνούν οι τετραετίες, οι πενταετίες, οι δεκαετίες και η πανίδα τείνει προς εξαφάνιση. Ας μας προβληματίσει το τι παραλάβαμε και το τι θα παραδώσουμε.

Δυστυχώς οι γενιές που φεύγουμε αφήνουμε ερείπια σε πολλούς τομείς. Όσο και να ‘ναι βαριά αυτή η διαπίστωση, είναι όμως η πραγματικότητα.

Κοκκάρι Σάμου, 17 Ιουλίου 2022

Γιακουμής Ιωάννου Αμυρσώνης, γεωπόνος
Πρώην πρόεδρος Κοινότητας Κοκκαρίου

Υ.Γ. Το πρόσφατο τραγικό δυστύχημα στο Κιλκίς, που κοπάδι αγριογούρουνων ήταν αιτία να συγκρουστούν τρία αυτοκίνητα στον εθνικό δρόμο και να σκοτωθούν δύο άνθρωποι και να τραυματιστούν άλλοι τέσσερις, έρχεται ως επιβεβαίωση των προαναφερόμενών μου.»

Από την έντυπη έκδοση του «Σαμιακού Βήματος»