«Οι αγριόχοιροι και η Σάμος» - Γράφει ο Μανώλης Κάρλας

Ο Ερυμάνθιος κάπρος

Οι τεκτονικές ανατροπές που δημιούργησαν την Σάμο διαμελίζοντας την απέναντι Μικρασιατική ακτή εγκλώβισαν για κάποιο χρονικό διάστημα πολλά και εξωτικά ζωικά είδη στο νησί, ελέφαντες, αντιλόπες, κάπρους (αγριόχοιρους), χαρακτηριστικά ιππάρια (τα λεγόμενα σαμοθήρια) κ.λπ. όπως μαρτυρούν παλαιοντολογικά ευρήματα που φιλοξενούνται στο επιχώριο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Αιγαίου στους Μυτιληνιούς και σε άλλα περιώνυμα Μουσεία της ημεδαπής και της αλλοδαπής.

Από τα ζώα αυτά οι αγριόχοιροι είχαν την τιμητική τους στη μυθολογία της αρχαίας Σάμου καθώς θύμα τους υπήρξε ο πρώτος μυθικός βασιλιάς της Σάμου ο αργοναύτης Αγκαίος που βρήκε απρόσμενα τραγικό θάνατο στην προσπάθειά του να αντιμετωπίσει αυτά τα θεριά που κατέστρεφαν τα αμπέλια του.

Αγκαίος - Ο πρώτος βασιλιάς της Σάμου

Κατά τους ιστορικούς χρόνους δεν υπάρχουν αναφορές ενδιαίτησης τέτοιων ζώων στο νησί γιατί συνήθως ζουν και αναπτύσσονται σε μεγάλες στεριές.

Βέβαια κατά καιρούς και εντελώς σποραδικά αναφέρονται να φτάνουν στη Σάμο θηρία από την απέναντι τουρκική ακτή κολυμπώντας στον επταστάδιο πορθμό όπως το περιώνυμο καπλάνι της βιτρίνας και ενίοτε αγριόχοιροι που όμως οι κάτοικοι τα απομόνωναν τάχιστα και τα σκότωναν για να προστατεύσουν τα ποίμνιά τους και τις καλλιέργειες.

Τα τελευταία χρόνια η Σαμιακή ύπαιθρος εποικίστηκε με υβρίδια αγριόχοιρων το πιθανότερο από τη δράση επιτήδειων που θέλησαν να δημιουργήσουν ένα νέο είδος κυνηγίου στο νησί χωρίς να αποκλείονται οι αφίξεις δια θαλάσσης.

Σταδιακά πολυπληθείς αγέλες σ’ ολόκληρη τη Σάμο καταστρέφουν καλλιέργειες, αναβαθμίδες, μελισσοκομικές εγκαταστάσεις, κτηνοτροφικές δομές και την εν γένει χλωρίδα του τόπου με τους γεωργούς, τους μελισσοκόμους, τους κτηνοτρόφους να βρίσκονται σε αδιέξοδο.

Σοβαροί επίσης κίνδυνοι υπάρχουν στο αγροτικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο του νησιού.

Είναι επιτακτική ανάγκη η Κυβέρνηση να προωθήσει, άμεσα, στη Βουλή νομοθετικές ρυθμίσεις:

α) Για την επαρκή αποζημίωση των κάθε ύψους και είδους καταστροφών από τους αγριόχοιρους επεκτείνοντας στα ακριτικά νησιά τα προβλεπόμενα και ισχύοντα για τις περιοχές που περιλαμβάνονται στη σύμβαση Ramsar

και

β) Για την ουσιαστική επιδότηση των ενδεδειγμένων προγραμματικών ελέγχων του πληθυσμού τους κατά τρόπο χρήσιμο και ωφέλιμο αντί να προτείνει διάφορες αναποτελεσματικές δράσεις, όπως τη συγκρότηση εθελοντικών αποσπασμάτων σε συνεργασία των κατά τόπους Δνσεων Δασών με τους επιτόπιους Κυνηγετικούς Συλλόγους, την επιδότηση αγοράς και τοποθέτησης ηλεκτροφόρων ή μη συρματοπλεγμάτων στην περίμετρο των καλλιεργειών και των κάθε είδους δομών που είναι σε κίνδυνο κ.λπ.

Αφύσικα κι ανοικονόμητα πράγματα στο νησί.

Με τους ξωμάχους στο φτερό και τους πολίτες σε κίνδυνο.

Και τον κυρ Γιάννη το γεροδάσκαλο να ονειρεύεται φωναχτά:

«Μακάρι να ήταν δίπλα μας ο Ευρυσθέας κι ο Ηρακλής.

Ο πρώτος να δώσει εντολή κι ο δεύτερος να φέρει ζωντανό στις πλάτες του τον Ερυμάνθιο κάπρο.

Και ας κρυφτεί στο πιθάρι απ’ το φόβο του ο βασιλιάς.

Έτσι κι αλλιώς, λίγο-πολύ, αδιάφορη κι αναίσχυντη ήταν ανέκαθεν η Εξουσία».

Μανώλης Νικ. Κάρλας

Γιατρός

Πρώην αιρετός Νομάρχης Σάμου (2003-2010)