Αφιέρωμα της Daily Mail για τα «αντιπειρατικά» σπίτια της Ικαρίας

Ιδού τα «αντιπειρατικά» σπίτια στο ελληνικό νησί της Ικαρίας, κατοικίες αιώνων που χτίστηκαν κάτω από ογκόλιθους για να καμουφλαριστούν στο τοπίο, ώστε να μην μπορούν να εντοπιστούν από τους πειρατές από το Αιγαίο Πέλαγος.

Έτσι ξεκινάει το άρθρο της Daily Mail, το οποίο υμνεί την ευρηματικότητα και την ανθεκτικότητα των Ικαριωτών.

Το περιγράφεται ως «μοναδικό σύστημα επιβίωσης», η ιδέα ήταν να ξεγελάσουν τους πειρατές ώστε να νομίζουν ότι το νησί ήταν εντελώς ακατοίκητο.

Αποδεικνύοντας ότι επρόκειτο για ένα αποδοτικό σχέδιο, πολλά από αυτά τα συναρπαστικά μονώροφα σπίτια, που βρίσκονται μακριά από την ακτή, κρυμμένα στα βουνά, παραμένουν μέχρι και σήμερα. 

Κυκλοφορούσαν μόνο τη νύχτα

Τα «αντιπειρατικά» σπίτια – τα οποία λειτουργούσαν ως χώροι λατρείας αλλά και ως σπίτια – απλά «έμοιαζαν σαν να ήταν βράχοι» από μακριά. Ως πρόσθετο μέτρο ασφαλείας, δεν είχαν καμινάδες, ώστε οι αναδυόμενες αναθυμιάσεις καπνού να μην μπορούν να προδώσουν τις τοποθεσίες τους.

Για να διασφαλίσουν ότι δεν θα τραβούσαν την προσοχή με την παρουσία τους στο νησί, οι Ικαριώτες δεν μετακινούνταν κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά μόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Οι κάτοικοι του νησιού κατέστρεψαν επίσης τα λιμάνια τους για να εμποδίσουν τους πειρατές να ελλιμενιστούν. 

Ο αιώνας της αφάνειας

Η Daily Mail γράφει: «Κάθε σπίτι είχε το δικό του αγρόκτημα με καλλιέργειες και βρισκόταν σε απόσταση από τα άλλα σπίτια και μαζί δημιουργούσαν «γειτονιές»».

Το πρόβλημα της πειρατείας στην Ικαρία ξεκίνησε τον 1ο αιώνα π.Χ., με τους ντόπιους στο πέρασμα των αιώνων να μην έχουν ποτέ τους πόρους για να αμυνθούν σωστά, εν μέρει επειδή περνούσαν από τον έναν ηγεμόνα στον άλλο, από τους Ρωμαίους στους Βυζαντινούς στους Ιωαννίτες Ιππότες.

Κάποια αντιπειρατικά σπίτια χτίστηκαν κατά τη διάρκεια της βυζαντινής κυριαρχίας (395 μ.Χ. έως το 1453), αλλά ο πληθυσμός αποσύρθηκε ολοκληρωτικά σε αυτούς τους «μυστικούς οικισμούς» στα βουνά στις αρχές του 16ου αιώνα, όταν το νησί βρέθηκε υπό την κυριαρχία των Οθωμανών.

Αυτή η περίοδος στο νησί έγινε γνωστή ως ο «αιώνας της αφάνειας» (1521 έως 1601).

Η ταξιδιωτική πράκτορας Ελένη Μαζάρη δήλωσε στο BBC Travel: «Τα σπίτια ήταν μια πλήρης αντιστροφή του είδους της δομής που οι περισσότεροι άνθρωποι συνδέουν με την Ελλάδα. Η εποχή των μεγαλοπρεπών ναών είχε τελειώσει».

Σήμερα, τα ερείπια αυτών των οικισμών μπορούν να εξερευνηθούν σε διάφορα σημεία του νησιού, αν και μια ιδιαίτερα σημαντική τοποθεσία είναι το έρημο ορεινό χωριό Λαγκάδα στα δυτικά.

«Αυτή η καταπράσινη κοιλάδα, σχεδόν εντελώς κρυμμένη από τη θέα, ήταν κάποτε το ιερό έδαφος της επιβίωσης των Ικαριωτών κατά τη διάρκεια του αιώνα της αφάνειας» αναφέρει για το χωριό.

Κάθε καλοκαίρι πραγματοποιείται στην κοιλάδα ένα φεστιβάλ με παραστάσεις που αποτίουν φόρο τιμής στους «προγονικούς αγώνες των Ικαριωτών για επιβίωση».

Πηγή: in.gr