Σε εμάς τους υπόλοιπους, η ιστορία του μεταφορικού ισοδύναμου είναι παρακαταθήκη, για να ενισχύσουμε και να διευρύνουμε τις πολιτικές νησιωτικότητας. Πολιτικές που βελτιώνουν τη ζωή στα νησιά, λειτουργώντας ως κίνητρα παραμονής του πληθυσμού σε αυτά και προσέλκυσης νέων κατοίκων.
Η ίδια η κατάσταση της νησιωτικότητας εκ των πραγμάτων καθιστά αναγκαίες και άλλες τέτοιες πολιτικές-ισοδύναμα, και άλλες πολιτικές θετικής διάκρισης υπέρ των νησιωτών με έμφαση στην αντιμετώπιση της «νησιωτικής» ακρίβειας, στη φθηνότερη στέγη, στην εξασφάλιση ισότητας στις εκπαιδευτικές ευκαιρίες.
Πιο χαρακτηριστική και κρίσιμη όμως είναι η ανάγκη για ένα ισοδύναμο υγείας ακολουθώντας τη λογική, το παράδειγμα του μεταφορικού ισοδύναμου. Ένα υγειονομικό ισοδύναμο στα νησιά μας, που θα αμβλύνει τις ανισότητες και θα αποκαταστήσει την κλιμακούμενη το τελευταίο διάστημα ανασφάλεια τόσο απέναντι στην αρρώστια, όσο και στο οικονομικό φορτίο που μπορεί αυτή να προκαλέσει στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Οι ανισότητες στην υγεία γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν εξαρτώνται μόνο από την εισοδηματική κατάσταση ή το μορφωτικό επίπεδο του λήπτη υπηρεσιών υγείας, αλλά και από τον τόπο κατοικίας του, καθώς αυτοί που ζουν σε απομακρυσμένες, νησιωτικές περιοχές δεν έχουν απλά λιγότερες επιλογές για την φροντίδα υγείας τους, αλλά κατά κανόνα έχουν λιγότερες δυνατότητες. Λιγότερες δυνατότητες που απορρέουν από την υδροκέφαλη ανάπτυξη του ΕΣΥ και από την εδώ και μία τριετία εξελισσόμενη αποστελέχωση των περιφερειακών δομών του, με υγειονομικούς να συνταξιοδοτούνται, να παραιτούνται και να μην αποκαθίστανται ποτέ. Λιγότερες δυνατότητες που υποχρεώνουν σε οικονομική αιμορραγία όσους πρέπει να αναζητήσουν εκτός του νησιού τους σημείο υγειονομικής φροντίδας, τόσο στο ΕΣΥ, όσο και στον ιδιωτικό τομέα, είτε για κάλυψη άμεσης ιατρικής ανάγκης, είτε για προληπτικό έλεγχο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι για το πολυδιαφημισμένο Εθνικό Πρόγραμμα για την Πρόληψη του Καρκίνου του Μαστού «Φώφη Γεννηματά» έρχεται το παραπεμπτικό για ψηφιακή μαστογραφία με μήνυμα στο κινητό της κατοίκου στην Ικαρία ή στους Φούρνους, αλλά τελικά διαπιστώνει ότι το κοντινότερο υγειονομικό σημείο με μαστογράφο είναι το Νοσοκομείο Σάμου, για το οποίο πρέπει να πάρει το καράβι (όταν περάσει) και να μείνει και μερικές μέρες στο νησί μέχρι να μπορέσει να επιστρέψει στην κατοικία της.
Για τις δε περιπτώσεις αναζήτησης εξειδικευμένης παιδιατρικής φροντίδας, -με υπαρκτές τις σημαντικές αδυναμίες στα νησιά μας ακόμη και στη βασική παιδιατρική φροντίδα - ο συνήθης προορισμός είναι η πρωτεύουσα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομική επιβάρυνση του νοικοκυριού, αλλά και για την καθημερινότητα του παιδιού και της οικογένειας.
Από τις θλιβερές ειδήσεις των τελευταίων ημερών, ο θάνατος μετά από μάχη με τον καρκίνο, του βουλευτή Δωδεκανήσου Νεκτάριου Σαντορινιού, υπενθύμισε σε όλους τον άνθρωπο που δημιούργησε το Μεταφορικό Ισοδύναμο δίνοντας πραγματική σημασία στην έννοια της νησιωτικότητας που περιέχεται στο Σύνταγμα. Ο Σταμάτης Βαρδαρός αρθρογραφεί προτείνοντας τη δημιουργία Υγειονομικού Ισοδύναμου τιμώντας τον πολιτικό άνδρα που «έφυγε» τόσο νωρίς.
Προϋπόθεση του υγειονομικού ισοδύναμου στη νησιωτική χώρα είναι κατά προτεραιότητα η ανάπτυξη ισχυρών δημόσιων δομών και υπηρεσιών υγείας, με αναβάθμιση του μισθολογίου του υγειονομικού προσωπικού, με μονιμοποίηση των υπηρετούντων υγειονομικών, με μόνιμες προσλήψεις, με πρόσθετα κίνητρα στελέχωσης και παραμονής των ανθρώπων του ΕΣΥ σε αυτές τις περιοχές.
Υγειονομικό ισοδύναμο σημαίνει νέες υπηρεσίες από το Εθνικό Σύστημα Υγείας, με χρήση και των νέων τεχνολογιών, με αξιοποίηση της τηλεϊατρικής, προφανώς υπό την προϋπόθεση ύπαρξης της κρίσιμης μάζας ιατρικού δυναμικού στις περιφερειακές δομές υγείας.
Το υγειονομικό ισοδύναμο σημαίνει ακόμη, ότι όταν ο δημόσιος τομέας αδυνατεί να καλύψει την ανάγκη, ενεργοποιείται από τον ΕΟΠΥΥ άλλου τύπου αξιοποίηση των υπηρεσιών του ιδιωτικού τομέα, με βασικό κριτήριο την ελάφρυνση των πολιτών από πρόσθετες δαπάνες υγείας.
Όταν δε οι αναγκαίες υπηρεσίες δεν παρέχονται ούτε από το ΕΣΥ, ούτε από τον ιδιωτικό τομέα σε μία νησιωτική περιοχή, τότε η Πολιτεία οφείλει να αναζητήσει τρόπους ώστε να εγγυηθεί (και προφανώς να καλύψει οικονομικά) την πρόσβαση των νησιωτών στις απαιτούμενες υπηρεσίες εκτός τόπου κατοικίας τους. Σε αυτή την περίπτωση το υγειονομικό ισοδύναμο παρέχεται με την αξιοποίηση και διεύρυνση -εφόσον χρειαστεί- διατάξεων του Ενιαίου Κανονισμού Παροχών Υγείας του ΕΟΠΥΥ σχετικά με «τις αποζημιώσεις για μετακινήσεις ασθενών και συνοδών αυτών».
Μάλιστα η μείωση της ιδιωτικής δαπάνης υγείας στο πλαίσιο του υγειονομικού ισοδύναμου φτάνει μέχρι τη μείωση της συμμετοχής στο φάρμακο για τους χρόνια πάσχοντες.
Υγειονομικό ισοδύναμο τελικά σημαίνει την έμπρακτη ανάληψη της ευθύνης και του κόστους από την Πολιτεία τη στιγμή της ανάγκης για κάθε νησιώτη. Είναι πυρηνικό στοιχείο στην ίδια την ιδέα της νησιωτικότητας, το οποίο αξίζει να διεκδικήσουμε όλοι: πολίτες, συλλογικές, τοπική αυτοδιοίκηση, πολιτικές εκπροσωπήσεις.
Κάποιοι από εμάς άλλωστε είμαστε ηθικά υποχρεωμένοι να συνεχίσουμε…»
*Πρώην γενικός γραμματέας Υπουργείου Υγείας, σύμβουλος θεμάτων Πολιτικής Υγείας στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αλέξη Τσίπρα, υπεύθυνος Στρατηγικού Σχεδιασμού του Ινστιτούτου Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ (Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας), υποψήφιος βουλευτής Σάμου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.
Από την έντυπη έκδοση του «Σαμιακού Βήματος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου