Ο Γεώργιος Λογοθέτης Λυκούργος υπήρξε αναμφισβήτητα η ηγετική φυσιογνωμία της Σαμιακής Επανάστασης του 1821, και μια από τις πιο σημαντικές του Αγώνα. Η παρούσα βιογραφία του βασίστηκε στο προαναφερθέν αρχείο του αλλά και σε άλλες επίμονες έρευνες του Μ. Σακελλαρίου μέχρι σχεδόν το τέλος της ζωής του. Το βιβλίο δημοσιεύτηκε τη χρονιά του θανάτου του, το 2014. Ο ίδιος γράφει στον πρόλογό του: «Η παρούσα μελέτη επιχειρεί ακριβώς να συνθέσει ολόκληρη την προσωπικότητα του Λυκούργου και την ιστορική του διαδρομή σε συνδυασμό με τη σύγχρονή του ιστορία της Σάμου. Στο πρόσωπο του Λυκούργου δένονται, σε αυτό καταλήγουν ή από αυτό ξεκινούν όλα τα νήματά της επί τριάντα χρόνια (1805-1934). Όλη η ζωή των ώριμων χρόνων του έχει συνδεθεί οργανικά και άρρηκτα με την ιστορία της πατρίδας του».
Ο συγγραφέας δεν παρακολουθεί μόνο τις πράξεις του ηγέτη της Σαμιακής Επανάστασης, αλλά και τα κείμενά του, πολλά από τα οποία δημοσιεύει στο παράρτημα του τόμου: νομικά, πολιτικά, διπλωματικά, στρατιωτικά, εκθέσεις πεπραγμένων καθώς και απολογίες και κατηγορητήρια, Ενδεικτικά αναφέρω τα εξής: Το σύνταγμα της Σάμου το 1821, το οποίο τέθηκε για έγκριση στον λαό της Σάμου αμέσως μετά την κήρυξη της Επανάστασης, Η απολογία-κατηγορητήριο για τα γεγονότα της Χίου το 1822, Το καταστατικό της Φιλανθρωπικής Εταιρείας το 1826, Η έκθεσις δικαίων των Σαμίων προς τις Μεγάλες Δυνάμεις το 1830, Οδηγίες του προς τη σαμιακή αποστολή που πρόκειται να συναντήσει τους πρέσβεις των τριών Δυνάμεων στην Κων/πολη για να υποστηρίξει σε αυτούς τα σαμιακά δίκαια το 1831, κ.ά. Γράφει ο Μ. Σακελλαρίου: «Ο αναγνώστης δεν θα γνωρίσει ολόκληρο τον Λυκούργο αν δεν διαβάσει τα κείμενά του που τον παρουσιάζουν κατά βάθος, γιατί μέσα από αυτά αναφαίνονται και ο χαρακτήρας του και η νοοτροπία του και η παιδεία του και η ευστροφία του καθώς και ορισμένες πτυχές της ιδεολογίας του».
Και για να μην υπάρχει καμία αμφισβήτηση για τις προθέσεις του ο συγγραφέας εξηγείται: «Οφείλω να προϊδεάσω τον αναγνώστη ότι είμαι ένας από τους απογόνους του Λυκούργου. Στη δήλωση τούτη προβαίνω γιατί θέλω να προκαλέσω την κριτική του εγρήγορση ώστε να μη του διαφύγει ενδεχόμενη μεροληψία μου».
Σήμερα το αρχείο του Λυκούργου κατέχει ο ανεψιός του Μιχαήλ Γ. Σακελλαρίου, καθηγητής Πολυτεχνείου, ο οποίος συνεχίζει την φροντίδα του και μεριμνά για την αξιοποίησή του. Έχει δώσει άδεια σε σύγχρονους έγκριτους ιστορικούς να το μελετήσουν. Στα Γ.Α.Κ. της Σάμου έχει κατατεθεί ένα ψηφιακό του αντίγραφο.
Το αποτύπωμά του Λυκούργου στην ιστορία του Αγώνα είναι ζωηρό και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να συγκινεί και να διδάσκει με το παράδειγμα της ζωής του. Η παρούσα βιογραφία γραμμένη σε εξαιρετικά γλαφυρό και μυθιστορηματικό ύφος αποτελεί ένα πολύτιμο βοήθημα για τους ιστορικούς αλλά και τους φιλίστορες πολίτες. Στο συνέδριο για την Επανάσταση του 1821 που έγινε στη Σάμο το 2010 (τα πρακτικά του οποίου παρουσιάστηκαν στο προηγούμενο φύλλο του Σ.Β.) μία από τις πιο σημαντικές στιγμές που προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στους παρευρισκομένους ήταν όταν ακούσαμε τον ίδιο τον κ. Σακελλαρίου που ήταν τότε σχεδόν εκατοντάχρονος να αφηγείται με το απαράμιλλο ύφος του την ζωή του προγόνου του Λογοθέτη Λυκούργου κάνοντας μια προδημοσίευση του παρόντος βιβλίου που επεξεργαζόταν εκείνη την εποχή.
Ο συγγραφέας δεν παρακολουθεί μόνο τις πράξεις του ηγέτη της Σαμιακής Επανάστασης, αλλά και τα κείμενά του, πολλά από τα οποία δημοσιεύει στο παράρτημα του τόμου: νομικά, πολιτικά, διπλωματικά, στρατιωτικά, εκθέσεις πεπραγμένων καθώς και απολογίες και κατηγορητήρια, Ενδεικτικά αναφέρω τα εξής: Το σύνταγμα της Σάμου το 1821, το οποίο τέθηκε για έγκριση στον λαό της Σάμου αμέσως μετά την κήρυξη της Επανάστασης, Η απολογία-κατηγορητήριο για τα γεγονότα της Χίου το 1822, Το καταστατικό της Φιλανθρωπικής Εταιρείας το 1826, Η έκθεσις δικαίων των Σαμίων προς τις Μεγάλες Δυνάμεις το 1830, Οδηγίες του προς τη σαμιακή αποστολή που πρόκειται να συναντήσει τους πρέσβεις των τριών Δυνάμεων στην Κων/πολη για να υποστηρίξει σε αυτούς τα σαμιακά δίκαια το 1831, κ.ά. Γράφει ο Μ. Σακελλαρίου: «Ο αναγνώστης δεν θα γνωρίσει ολόκληρο τον Λυκούργο αν δεν διαβάσει τα κείμενά του που τον παρουσιάζουν κατά βάθος, γιατί μέσα από αυτά αναφαίνονται και ο χαρακτήρας του και η νοοτροπία του και η παιδεία του και η ευστροφία του καθώς και ορισμένες πτυχές της ιδεολογίας του».
Και για να μην υπάρχει καμία αμφισβήτηση για τις προθέσεις του ο συγγραφέας εξηγείται: «Οφείλω να προϊδεάσω τον αναγνώστη ότι είμαι ένας από τους απογόνους του Λυκούργου. Στη δήλωση τούτη προβαίνω γιατί θέλω να προκαλέσω την κριτική του εγρήγορση ώστε να μη του διαφύγει ενδεχόμενη μεροληψία μου».
Σήμερα το αρχείο του Λυκούργου κατέχει ο ανεψιός του Μιχαήλ Γ. Σακελλαρίου, καθηγητής Πολυτεχνείου, ο οποίος συνεχίζει την φροντίδα του και μεριμνά για την αξιοποίησή του. Έχει δώσει άδεια σε σύγχρονους έγκριτους ιστορικούς να το μελετήσουν. Στα Γ.Α.Κ. της Σάμου έχει κατατεθεί ένα ψηφιακό του αντίγραφο.
Το αποτύπωμά του Λυκούργου στην ιστορία του Αγώνα είναι ζωηρό και εξακολουθεί μέχρι σήμερα να συγκινεί και να διδάσκει με το παράδειγμα της ζωής του. Η παρούσα βιογραφία γραμμένη σε εξαιρετικά γλαφυρό και μυθιστορηματικό ύφος αποτελεί ένα πολύτιμο βοήθημα για τους ιστορικούς αλλά και τους φιλίστορες πολίτες. Στο συνέδριο για την Επανάσταση του 1821 που έγινε στη Σάμο το 2010 (τα πρακτικά του οποίου παρουσιάστηκαν στο προηγούμενο φύλλο του Σ.Β.) μία από τις πιο σημαντικές στιγμές που προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση στους παρευρισκομένους ήταν όταν ακούσαμε τον ίδιο τον κ. Σακελλαρίου που ήταν τότε σχεδόν εκατοντάχρονος να αφηγείται με το απαράμιλλο ύφος του την ζωή του προγόνου του Λογοθέτη Λυκούργου κάνοντας μια προδημοσίευση του παρόντος βιβλίου που επεξεργαζόταν εκείνη την εποχή.
Αγγέλα Χατζημιχάλη
Προϊσταμένη Γ.Α.Κ. Σάμου
Από την έντυπη έκδοση του "Σαμιακού Βήματος"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου