Έργα για την ανάδειξη μονοπατιών και σπηλαίων στην περιοχή Σπηλιά Πυθαγόρα - Παναγία Σαραντασκαλιώτισσα

Στην τουριστική ανάδειξη μονοπατιών και σπηλαίων στην περιοχή Σπηλιά Πυθαγόρα (Παναγία Σαραντασκαλιώτισσα) θα προχωρήσει ο δήμος Σάμου και συγκεκριμένα στο μονοπάτι προς Άγιο Ιωάννη και στο μονοπάτι προς Σπηλιά του Πυθαγόρα.

Οι εργασίες που θα γίνουν περιλαμβάνουν τον καθαρισμό των υφιστάμενων μονοπατιών, την επισκευή των  σαράντα πλακόστρωτων σκαλοπατιών που οδηγούν στην εκκλησία της Παναγίας της Σαραντασκαλιώτισσας, τη λιθόστρωση του περιφραγμένου προαύλειου χώρου των δύο εκκλησιών, την αντικατάσταση των υπαρχόντων κιγκλιδωμάτων εντός των σπηλαίων με νέα ξύλινα, την τοποθέτηση νέων ξύλινων κιγκλιδωμάτων για την ασφάλεια των διερχομένων σε σημεία εντός του υφιστάμενου πλάτους των μονοπατιών, την
κατασκευή ξύλινων διαδρομών εντός των σπηλαίων (οι οποίοι ξεκινούν από τις εκκλησίες και θα οδηγηθούν στο εσωτερικό τους), την κατασκευή ξύλινου περιπτέρου και πέργκολας καθώς και την τοποθέτηση πινακίδων πληροφόρησης κατασκευασμένων από υλικά φιλικά προς το περιβάλλον με στόχο τη σωστή καθοδήγηση των διερχομένων.

Η Παναγία η Σαραντασκαλιώτισσα και το σπήλαιο του Πυθαγόρα

Όπως αναφέρει ο Επαμεινώνδας Σταματιάδης στα «Σαμιακά» η Παναγία Σαραντασκαλιώτισσα ονομάζεται έτσι από το εκκλησάκι της Παναγίας που βρίσκεται μέσα στο σπήλαιο και από τα σαράντα σκαλοπάτια τα οποία είναι λαξεμένα με πέτρα και οδηγούν σ’ αυτό. Το σπήλαιο είναι πάνω από ένα φαράγγι σε ύψος 130 μέτρα από τη βάση του και 400 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας και έχει πλάτος 4 μέτρα, μήκος 10 και στο βάθος του κοντά σε μια χειροποίητη δεξαμενή γεμάτη νερό, χάσκει βάραθρο.  Ο μικρός ναός είναι αφιερωμένος στο Γενέθλιον της Θεοτόκου, ενώ σύμφωνα με τη "Σαμιακή Επιθεώρηση" του 1964 πιθανολογείται πως κτίσθηκε το 10ο αιώνα από τον Παύλο το Λατρινό που ασκήτευσε στην περιοχή. Λίγο παρακάτω έχει χτιστεί το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου.

Το σπήλαιο του Πυθαγόρα ονομάζεται έτσι επειδή κατά την παράδοση κατέφυγε σ’ αυτό ο Πυθαγόρας όταν τον κατεδίωκαν οι εχθροί του, της παρέας του Αναξίμανδρου του Μιλησίου.  Έχει εμβαδόν περίπου 200 τμ. 

Ο Μοναχός Καισάριος Δαπόντε, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες στιχουργούς και χρονογράφους του 18ου αιώνα, που επισκέφτηκε τη Σάμο το 1757, έγραψε για το σπήλαιο:

«Εδώ, αφέντη μου, θωρείς και το του Πυθαγόρα

Του περιφήμου σπήλαιον και τότε δε και τώρα

Οπού εκ παραδόσεως έχουσιν οι Σαμιώται,

Πως εις αυτό ασκήτευσεν ο Πυθαγόρας τότε.

Και η συνείδησίς ευθύς εκεί θέλει σε πλήξει

Και πόσον αγιώτερος είναι σε θέλει δείξει

Ο Έλληνας φιλόσοφος αυτός από εσένα

Και ενταυτώ από εμέ, τον οκνηρόν εμένα»